مینیاتور المترکی
وبلاگ"سلطانیه"نوشت
این مینیاتور منبع مهمی از دوران آبادانی و اوج قدرت شهر سلطانیه بوده است که در قرن 16 میلادی ترسیم شده و اصل آن هم اکنون در موزه توپکاپی استانبول قرار دارد.
ساختمان شهر سلطانیه در زمان تاسیس در حکومت ایلخانان "بر اساس نقشه ای از پیش طرح شده و بر مبنای شهرهای سنتی ایران شروع شده بود. شاخص گسترش شهرستان یا شارستان این شهر قلعه و مالا خندق آن بوده است. جهت ساختن این شهر تمهیدات زیادی انجام شده بود و برای احداث آن تقریبا از تمام امکانات سراسر کشور استفاده به عمل آمده بود." (پایتخت های ایران، 554صفحه)
"بنابر مینیاتور المترکی، از گوشه جنوب شرقی ارگ نهر آبی به صورت دو شاخه وارد قلعه می شده است. این دو شاخه پس از آنکه به کنار گنبد سلطانیه می رسیدند به یکدیگر پیوسته و اندکی بعد باز دو شاخه شده و یک شاخه ی آن از جلوی گنبد سلطانیه گذشته و تقریبا در گوشه شمال غربی رو به باختر از حصار خارج می شده است. شاخه ی دیگر به طرف شمال شرقی امتداد داشته و پس از خروج از قلعه متوجه چمن سلطانیه می شده است. ترسیم این نهر آب موید این است که معماران شهر ضرورت یک آب جاری را برای ارگ به خوبی احساس کرده بودند. بر اساس این مینیاتور در فاصله بین حصار تا جلوی گنبد سلطانیه مجموعه ای از واحد های کوچک وجود داشته است....جزئیات این مینیاتور از بعضی جهات با واقعیت بناهای حقیقی داخل قلعه سلطانیه باید فاصله داشته باشد ولی با این حال بیانگر واقعیت های انکار ناپذیری است، مثل نمایش دو بنای مذهبی در کنار گنبد سلطانیه.
بنابر گفته ی حافظ ابرو(ص 68)، در پیرامون ارک خندقی عمیق وجود داشته است. آثاری از این خندق در نتیجه خاکبرداری های مختلف که جهت احداث ساختمانهای جدید در طول خیابانهای شهید مرادی و زمانی انجام گرفته، مشاهده شده است.
با تشکر از جناب آقای مطهری راد
