زنگان-کانون وبلاگ نویسان جوان زنجان

وبلاگ نامه های حوزوی نوشت

یکی از اقدامات تحول‌گرایانه حوزه در دهه اخیر توسعه رشته‌های تخصصی در حوزه علمیه است، این مهم تاکنون برکات فراوان علمی، آموزشی و پژوهشی را برای حوزه و جامعه در بر داشته و حوزه را نسبت به دهه‌های گذشته نموده کرده است، توجه جدی به این رشته‌ها و کاربردی بودن آنها برای حضور طلاب و روحانیون در مجامع علمی و دانشگاهی فصل نوینی را برای حضور حوزه در عرصه‌های مختلف علمی گشوده است. آنچه می خوانید گفتگوی من با حجت الاسلام والمسلمین کلباسی مدیر مرکز تخصصی مهدویت است.

*چه زمینه هایی باعث شد تا مرکز تخصصی مهدویت ایجاد شود و قرار است به چه نیازهایی پاسخ دهد؟

اندیشه مهدویت به دلیل دارا بودن ویژه گی‌های منحصر بفرد، یکی از توانمندترین عوامل رشد جامعه دینی ماست. تبیین درست و گسترش این فرهنگ نورانی، باعث رشد و شکوفایی هر چه بیشتر جامعه و حفظ آن از تباهی هاست. در عین حال این اندیشه و مسائل پیرامونی آن، سالهاست که دچار غفلت، کم کاری و کج فهمی و سطحی نگری شده است. کم کاری و کوتاهی در این امر مقدس از یک سو باعث بروز خرافات و از سوی دیگر موجب در دست گرفتن این مقوله سترگ به وسیله افراد ناشایست و کم دانش شده است.

با توجه به اهمیت فوق العاده مهدویت به عنوان شاخصه اعتقادی شیعه امامیه و رسالت حوزه علمیه در تربیت اندیشمندان توانمند برای تبیین، ترویج و دفاع از عقاید شیعه و همچنین جلوگیری از سوء برداشت‌ها و استفاده‌های انحرافی؛ در ظل عنایات حضرت ولی عصر(عج)، با حمایت‌های مقام معظم رهبری(مد ظله العالی)، مرکز تخصصی مهدویت حوزه علمیه قم، تحت اشراف حجت الاسلام و المسلمین قرائتی (زید عزه) در سال 1380 تأسیس شد. لازم به ذکر است که با توجه به عملکرد برخی از جریان های فکری در زمینه مهدویت، سالها بود که این مقوله مسکوت مانده بود و رایزنی های نیز حاج آقای قرائتی در این زمینه باعث شد اعتمادی در این زمینه به وجود آید و تلاش هایی نیز در راستای پر کردن این خلا انجام گیرد. مساله مهدویت در کشور متولی نداشت، البته منظور متولی، محتوایی است که مسائل مهدویت را رصد کرده و کارهای لازم در این زمینه را انجام دهد، خصوصا آن‌که هر فردی در این زمینه کار می کرد، به انجمن حجتیه ای بودن متهم می شد به هرحال، با تلاش های استاد قرائتی این مهم انجام گرفت و بنیادی به نام بنیاد امام مهدی موعود (عج) تاسیس شد و کارهایی شروع شد، مثل چاپ بروشور و کتاب و ... قرار شد بنده این کار را در قم انجام دهم و برخی از دوستان به همکاری دعوت شدند. برای اولین بار از میان طلاب علاقمند، تعدادی فراخوان شدند و دوره هایی برای آنها گذاشته شد، اما بزودی معلوم شد که این دوره های کوتاه مدت کافی نیست، بعدها این دوره یک ساله شد و نهایتا به دلیل وجود نیازهای جامعه به این مباحث، این مرکز تبدیل به یک رشته تخصصی آموزشی ویژه طلاب شد، این رشته تخصصی از سال 1389 در اصفهان ، از سال 1392 در خراسان رضوی و همدان راه اندازی شده است.

*ساختار و تشکیلات این مرکز به چه صورتی است؟

این مرکز از مراکز غیر وابسته است، یعنی به وسیله هیات امنا و خیرین اداره می‌شود، ریاست  هیات امنا به عهده استاد قرائتی است، آیت الله طبسی، دکتر شیبانی ، دکتر بهروز لک، بنده و چند نفر دیگر از اساتید حوزه قم حضور داریم اما اینجا فراتر از مرکز آموزشی است، چون مباحث متنوعی در این مرکز دنبال می‌شود، فعالیت های متنوع فرهنگی و تبلیغی، کار در فضای مجازی، چاپ کتاب و امثال این‌ها در کنار هم یک هدف را دنبال می کند.

*در باره اساتید مرکز هم توضیح دهید؟

این مرکز شورای علمی دارد که در مورد سرفصل ها و دروس تصمیم گیری می کنند، برخی از این اساتید بیشتر وقت خود را در این مرکز می گذرانند، مهدویت مباحث بسیار وسیع دارد و اساتید هر کدام در بخشی از این مباحث تخصص دارند. برخی از فارغ التحصیلان در مرکز مشغول به تدریس می شوند، در همین راستا شاید بیش از پنجاه درصد از اساتید از تربیت شدگان مرکز هستند.

*طلاب با تحصیل در این مرکز چه توانمندی هایی را به دست آورند؟ برای رسیدن به این توانمندی ها چه اهدافی را ترسیم کرده‌اید؟

 طلاب با تحصیل در این مرکز نسبت به مسائل و مبانی عقلی و نقلی امامت و مهدویت آشنایی خوبی پیدا می کنند. بحث دیگر نیاز به تحقیق و پژوهش در زمینه مهدویت است، طلاب با تحصیل در این مرکز توان تحقیق در حد تحلیل و بررسی تطبیقی و زمینه سازی برای تألیف در زمینة امامت و مهدویت را پیدا می کنند، البته تاکنون  برخی از تحصیل کردگان ما کتاب هایی را نیز تالیف کرده اند.

از سوی دیگر، برخی از فرقه ها و جریان ها در زمینه مهدویت اندیشه های انحرافی را ترویج می کنند که طلاب در این مرکز، با شناخت و نقد دیدگاه‌ها و جریانات انحرافی، توان پاسخگویی به پرسش‌ها و شبهات روز در حوزه‌ امامت و مهدویت را پیدا می کنند. هدف دیگر این مرکز، تربیت مدرسان و مبلغان مسلّط به معارف و مسایل امامت و مهدویت است هم اکنون بسیاری از تربیت شدگان این مرکز در زمینه تدریس و تبلیغ فعال هستند. همچنین باید گفت: در حوزه علمیه در این زمینه، فعالیت های علمی کمی صورت گرفته، بنابراین این مرکز در نظر دارد تا بنیه اجتهاد و استنباط در خصوص امامت و مهدویت را تقویت کند. در این راستا باعث افتخار است که بگوییم، مدتهاست درس خارج مهدویت، توسط آیت الله نجم الدین طبسی در این مرکز دایر می باشد. و این کار در تاریخ حوزه های علمیه کم نظیر است.

*در این مرکز چه سطح آموزشی فعال است؟

در این مرکز سطح سه مهدویت برای طلاب ارائه می شود سطح سه مهدویت، یکی از شاخه­های رشته کلام اسلامی است، که در آن طلاب، مبانی و مسائل مهدویت را به صورت استدلالی می‌‎آموزند و توانایی پاسخ­گویی به نیازهای مربوط وتحقیق در حد تحلیل و بررسی تطبیقی، تبلیغ و تدریس آن را پیدا می‌کنند و در پایان، موفق به دریافت دانش­نامه سطح سه این رشته می­شوند. طلابی که سطح دوی خود را به اتمام رسانده اند می توانند در این مرکز تحصیل کنند.

*گرایش خاصی هم در در دوره های آموزشی دارید؟

برای سطح سه گرایش خاصی نداریم، اما برای سطح چهار، گرایش پیش بینی کرده ایم و آمادگی این داریم که سطح چهار را با چند گرایش راه اندازی کنیم.

*شرایط پذیرش طلاب چگونه است؟

طلاب علاقمند به تحصیل در این مرکز باید حداکثر 34 سال سن داشته باشند، البته سنوات پایه­های بالاتر از سطح 2 به حداکثر سن افزوده می‌شود. حداقل اتمام سطح 2 (پایه نهم) تا ابتدای شروع دوره را داشته باشند. در آزمون ورودی و مصاحبه علمی هم بتوانند امتیاز لازم را کسب کنند و منع قانونی برای ادامه تحصیل نیز  نداشته و صلاحیت اخلاقی تحصیل در این مرکز را داشته باشند. البته کسانی که فارغ التحصیلان سطح2 تخصصی کلام و فارغ التحصیلان دوره­های کوتاه مدت و تربیت مربی معارف مهدویت هستند، در اولویت قرار دارند.

*تحصیل در این مرکز چه مزایایی داشته و چه زمینه هایی را برای طلاب ایجاد می کند؟

اصلی ترین مسئله برای کسی که در این مرکز تحصیل می‌کند، تسلط علمی بر مباحث مهدویت است که بزرگترین امتیاز و افتخار است، اما مرکز بر اساس ضوابطی که دارد، سعی می‌کند زمینه هایی را ایجاد کند تا فارغ التحصیلان در انجام مسئولیت خود موفق باشند، از این رو به طلابی که دوره سطح سه را  در این مرکز بگذرانند، مدرک تخصصی رسمی سطح سه (کارشناسی ارشد) از حوزه علمیه اعطا می‌شود. طلاب علاقمندی که می خواهند پایان نامه خود را با گرایش مهدویت برای حوزه بنویسند از سوی این مرکز در اولویت قرار گرفته و حمایت می شوند. این مرکز در طول سالهای فعالیت خود و به اعتبار حوزه علمیه مورد اعتماد است از این رو مراجعات زیادی به این مرکز وجود دارد و طلاب به مراکز علمی، حوزه‌های علمیه، دانشگاه­ها، همایش‌های مهدوی، صدا و سیما و تدریس آموزش­های کوتاه مدت و تربیت مربی معارف مهدویت معرفی و اعزام می شوند. کمک هزینه مختصری نیز به طلاب اعطا می شود و از برخی دروس عمومی حوزه علمیه معاف هستند و تمرکز بیشتری را بر روی مباحث مهدویت دارند.

 این مرکز فعالیت های متعددی دارد از این رو طلاب علاقمند می‌توانند در پژوهش و گروه‌های پژوهشی، فصلنامه علمی ـ ترویجی انتظار موعود، مجله امان، تولید کتاب، چهارده سایت مهدوی، واحد کودک و نوجوان و همچنین واحد پاسخ به سؤالات همکاری کنند این مرکز سی شعبة بنیاد فرهنگی حضرت مهدی موعود (عج) در سراسر کشور داردکه طلاب فارغ التحصیل یا در حال تحصیل این مرکز با آنها همکاری می کنند.

*آزمون ورودی از چه منابعی و به چه صورت است؟

 آزمون پذیرش تمامی رشته­های تخصصی به صورت متمرکز، در روز و ساعت واحد برگزار می­گردد و برگزاری آزمون با طراحی و نظارت معاونت آموزش حوزه علمیه می­باشد. طلاب دو نوع منبع را باید بخوانند، منابع عمومی شامل فقه و اصول در حد پایة نهم حوزه علمیه و همچنین منابع اختصاصی که شامل تلخیص الهیات آیت الله سبحانی، بدایة المعارف آیت الله خرازی (ج2، الفصل الثالث، از ابتدا تا ص185) و دادگستر جهان آیت الله امینی است؛ البته منابع اختصاصی ضریب بالاتری دارند .

*مصاحبه ورودی چگونه است و در این مصاحبه چه سوالات و مسایلی مطرح می شود؟

 افراد بعد از ژذیرش از طریق آزمون کتبی، برای مصاحبه مرکز دعوت می شوند. این مصاحبه چند بخش دارد، بخش اول بررسی قابلیت ها و اندوخته های علمی فرد است تاکید بر روی مسائل قرآن و تفسیر، فقه و اصول، کلام و ادبیات و منطق است. بخش دوم در زمینه اطلاعات عمومی است و مباحث تاریخ، مبانی و منابع مهدویت، سیاسی، قدرت انتقال و فهم، شیوه و قدرت بیان، مد نظر است. بخش دیگر، ویژگی‌های برجسته فرد است، در این بخش سابقه تالیف، تدریس و ترجمه، مهارت های تبلیغ، تسلط به زبان خارجی، آشنایی با کامپیوتر مد نظر است، البته داشتن دو سال درس خارج به بالا، دارا بودن مدرک سطح3، فارغ‌التحصیلان تخصصی کلام، فارغ‌التحصیلان سطح2  سایر تخصصی‌ها، اولویت منطقه مورد نیاز، گذراندن دوره تربیت مربی معارف مهدویت، از اولویت‌های پذیرش می باشد. البته انگیزه طلبه و میزان وقت گذاری نیز برای انتخاب وی مهم است.

* برنامه هفتگی کلاس به چه صورت است؟

زمان برگزاری کلاس ها بعد از ظهرها می باشد، در روزهایی که طول روز کم است، بخشی از دروس بعد نماز مغرب و عشا برگزار می‌شود و پذیرفته شدگان در این مرکز متعهد می­شوند که دروس فقه و اصول را در کنار دروس تخصصی ادامه دهند؛ در ضمن ارائه مدرک تخصصی به فارغ التحصیلان مراکز تخصصی منوط به تکمیل دروس فقه و همچنین اصول و کسب نمره قبولی در امتحانات کتبی و شفاهی حوزه می­باشد. به عبرات دیگر طلبه ها باید صبح به دروس فقه و اصول حوزه علمیه بروند و در طول هفته نیز در دروس این مرکز که از شنبه تا چهارشنبه برقرار است حاضر شوند. البته در ترم های اول، واحد های بیشتری ارائه می شود و در ترم های آخر که دروس کاملا تخصصی است و  پایان نامه ارئه می شود واحد های کمتری دارند.

* نظام آموزشی مرکز به چه صورتی است، در این مورد هم توضیح دهید؟

 دوره تخصصی سطح (3) مهدویت آموزشی-پژوهشی است، یعنی باید طلبه در کنار واحدهای آموزشی مسایل پژوهشی را یاد بگیرد، البته شما اگر بررسی کنید، خواهید دید که بسیاری از طلابی فارغ التحصیل این مرکز، قدرت پژوهش را نیز دارند و کتاب های متعددی در زمینه مهدویت تالیف کرده اند. طول دوره بدون احتساب پایان‌نامه، حداقل شش و حداکثر هشت نیم‌سال می‌باشد. پذیرفته شدگان نهایی مراکز تخصصی موظفند در زمان اعلام شده از سوی مرکز برای ثبت­نام و انتخاب واحد اقدام نمایند.

این دوره با گذراندن 63 واحد درسی تخصصی، 9 واحد عمومی، 27 واحد پیش نیاز،  8 واحد مطالعاتی، 4 واحد پژوهشی و 6 واحد پایان نامه برگزار می­شود. دروس پیش نیاز و عمومی که دانش­پژوه در مراکز و موسسات حوزوی و غیرحوزوی گذرانده، در صورت مطابقت 80 درصدی سرفصل­ها، مشروط به این که نمره آن کمتر از 14 نباشد، با موافقت شورای آموزشی مرکز تخصصی مربوط، از شرکت در کلاس و امتحان معاف خواهد بود. هر دانش­پژوه می­تواند در هر نیمسال تحصیلی، حداقل 10 و حداکثر 18 واحد درسی را انتخاب کند.

*چرا سطح دو و چهار در این مرکز پذیرش نمی شود؟

مرکز تمایلی به برگزاری سطح دو ندارد، در سه دوره اول پذیرش این مرکز، فقط  در سطح چهار پذیرش می شد، اما مرکز مدیریت به دلایلی سطح چهار را در بسیاری از مراکز تخصصی تعطیل کرد. با این حال اما آمادگی برگزاری دوره سطح چهار را دارد. هم اکنون سایر طلاب و فضلایی که تمایل به نوشتن پایان نامه با موضوع مهدویت را داشته باشند، از نظر تامین استاد راهنما مورد حمایت قرار می گیرد.

*بسیاری از طلاب مراکز تخصصی در زمینه تدوین پایان نامه دچار مشکلاتی هستند، چه تعدادی از طلاب این مرکز توانسته اند پایان نامه خود را به پایان ببرند؟

درست است برخی از طلبه ها در این زمینه دچار مشکل هستند و دلیل این آن است که پایان نامه بصورت کامل به مرکز تخصصی واگذار نشده است و همین مساله باعث می شود طلاب با مشکلاتی مواجه شوند مدتی هم هست که به صورت داخلی قانونی را داریم که طلاب باید از ترم پنجم پایان نامه خود را شروع کنند، یعنی دو ترم همزمان با تحصیل مقدمات، پایان نامه را آماده می کنند و همین مساله باعث می شود که قبل از فراغت از واحدهای درسی، پایان نامه خود به اتمام برساند طلاب هم از این برنامه استقبال کرده اند. بر همین اساس تاکنون از فارغ التحصیلان این مرکز در سطح چهار 23 دانش پژوه و در سطح سه 60 دانش پژوه از پایان نامه خود دفاع کرده اند و هشتاد پایان نامه در سطح سه و 25 پایان نامه در سطح چهار نیز در حال تدوین است.

*چند دوره برگزار شده است؟

سه دوره اول سطح چهار بوده که از  سال1380 تا 1383پذیرش داشتیم و  از سال 1383 به بعد فقط سطح سه پذیرفته شده است. حدود ده دوره فارغ التحصیل داشته ایم و درحالی حاضر هم سه دوره هم در حال تحصیل است یعنی در مجموع، سیزده دوره پذیرش صورت گرفته است.

* چند نفر فارغ التحصیل دارید؟

تاکنون حدود 400نفر در این مرکز پذیرفته شده اند که 320 نفر از این تعداد، فارغ التحصیل شده اند.

یکی از اهداف این مرکز از ابتدا این بوده که در زمینه ترویج فرهنگ و معارف مهدویت فعالیت داشته باشد، از این رو به قول آقای قرائتی، این مرکز از تولید به مصرف است، با توجه به علاقه مندی های مردم به بحث مهدویت و اعتماد به حوزه علمیه درخواست های متعددی از این مرکز برای اعزام کارشناس مهدویت وجود دارد. از این رو معاونت تبلیغ تاکنون سه هزار کارشناس در مناسبت های مختلف به بسیاری از مراکز علمی و فرهنگی اعزام کرده است، مرکز مهدویت همه مسائل مربوط به مهدویت را رصد می کند و البته برخی از مراکز دیگر نیز مسائل مربوطه را به این مرکز ارجاع می دهند و اگر شبهه یا مسئله انحرافی در جامعه ترویج شود، در کمترین زمان محتوای مربوطه را تولید کرده و با استفاده از کارشناسان خود در جامعه مطرح می کند تا مردم از آسیب های انحرافات در امان باشند.

معاونت تبلیغ مرکز برنامه های متعدد فرهنگی را در سطح جامعه، دانشگاه ها و رسانه ها انجام می دهد و طلاب فارغ التحصیل در این زمینه نقش کلیدی دارند، چرا که آنها کارشناسان این مرکز محسوب می شوند، لذا این معاونت با برنامه ریزی هایی که انجام داده توانسته بیشتر تحصیل کردگان خود را در راستای اهداف مهدوی به کار گیرد.

* اهتمام به مباحث پژوهشی چگونه است و برای تشویق طلاب چه برنامه هایی دارید؟

بخشی از کارهای پژوهشی در پایان نامه ها صورت می گیرد و مرکز سعی می‌کند انتخاب موضوعات پایان نامه ها در راستای نیازهای جامعه صورت گیرد. بخشی از این پایان نامه ها نیز در قالب کتاب چاپ شده اند، بخش دیگری از فعالیت های پژوهشی به وسیله فازغ التحصیلان این مرکز صورت می‌گیرد، کارهای زیادی هم در این زمینه در مرکز صورت گرفته است، انتشار فصلنامه علمی-ترویجی انتظار موعود و مجله امان در همین راستا است یکصدو پنجاه کتاب در زمینه مهدویت توسط این مرکز منتشر شده که بخش مهمی از این کتاب ها حاصل پژوهش های فارغ التحصیلان این مرکز است.

* فارغ التحصیلان در چه زمینه‌هایی فعالیت می‌کنند

بخشی از فارغ التحصیلان مرکز به مناطق مختلف کشور هجرت می کنند و بعد از تحصیل به شهر های خود باز می‌گردند. برای استفاده از این بخش از طلاب، سی واحد مهدوی در استان های مختلف تشکیل شده است تا فرهنگ و معارف مهدویت را در آن استان ترویج کنن.د این مرکز توسط فارغ التحصیلان اداره می شود و سعی شده که همه طلاب تحصیل کرده در این مرکز با مراکز مهدوی ارتباط داشته باشند.

 از سوی دیگر، این مرکز دوره های تربیت مربی برای عموم مردم را دارد که طلاب تحصیل کرده این مرکز در این دوره ها تدریس می کنند، از سوی دیگر، معاونت تبلیغی مرکز مهدویت سعی کرده تحصیل کردگان این مرکز را به عنوان کارشناسان مهدویت به اقصی نقاط کشور اعزام کند، در این مرکز چند مجله و چندین سایت اینترنتی مباحث مهدویت را دنبال می کنند و طبیعتا همه طلاب تحصیل کرده در این مرکز، می‌توانند آثار خود را در این مجلات و سایت های این مرکز منتشر نمایند.

* در فضای مجازی هم فعالیت های متنوعی دارید در این زمینه هم توضیحاتی بفرمایید؟

بشر در عصری قرار گرفته که از آن به عصر ارتباطات یاد می شود، ارتباطات با مفهومی گسترده تر از گذشته، به گونه ای ناگسستنی با زندگی روزمره ما پیوند خورده است با عنایت به گسترش روز افزون استفاده از فضای مجازی و ضرورت توجه به طرح معارف مهدویت در عرصه ای فراگیرتر، ما نیز باید در فضای مجازی فعال می شدیم. لذا مرکز مهدویت در فضای مجازی کارهای متعددی از قبیل آموزشی، پژوهشی، فرهنگی و اطلاع رسانی را انجام می دهد که در مجموع، دوازده سایت در زمینه مهدویت ایجاد کرده‌ایم که بازدیدکنندگان فراونی دارد و نکته مهم تر این که با توجه با انتساب این مرکز به حوزه علمیه قم و اعتماد مردم، برخی از سایت های این مرکز به عنوان پایگاه های مرجع در زمینه مهدویت مطرح است من بصورت اشاره به برخی سایت های مهدویت اشاره می کنم:

1-پایگاه اطلاع رسانی مهدویت(www.mahdi313.ir) این پایگاه مباحث مهدویت را در بخش های متنوع در سه زبان فارسی و عربی و اردو به کابران ارائه می کند.

2- دایره المعارف روایات مهدوی((www.mahdi313.net این بخش برای تسهیل در امر پژوهش راه اندازی شده و هدف آن جمع آوری روایات مهدوی  است که علاوه بر متن، حاوی نمایه ها، مدخل ها و معجم راویان احادیث مهدوی نیز می باشد.

3-دانشنامه مهدوی: این پروژه چند زبانه است و انشالله بزودی راه اندازی می شود.

4-کتابخانه الکترونیکیwww.mahdilib.ir))؛ هدف از این پروژه، در اختیار دادن کتابخانه ای تخصصی در عرصه مهدوی برای کاربران است که امکان نمایه گذاری، فیش برداری و ایجاد قفسه مخصوص برای اعضا را فراهم نموده است.

5-مرکز آموزش مجازی مهدویت(www.mahdaviat.org)، این پایگاه مسئولیت آموزش مهدی پژوهان را بر عهده دارد که علاقمندان می توانند پس از ثبت نام از خدمات آن بهره مند شوند.

6-مجله امان(www.aman.ir)، این سامانه، شامل نسخه الکترونیکی مجله امان است که شامل متن همه شماره های منتشر شده و هر دوماه یک شماره جدید منتشر می شود.

7-فصلنامه انتظار موعود(www.entizar.ir)، این سایت حاوی نسخه الکترونیکی فصلنامه علمی ـ ترویجی انتظار موعود است که متن هر شماره در اختیار علاقه مندان قرار می گیرد.

8- باشگاه مهدویت((www.mahdiforum.com/forum هدف از راه اندازی این پایگاه، ایجاد انگیزه برای تبادل نظر و گفتگو بین فرهیختگان مهدوی است.

9-ایستگاه مهدی یارانmahdiblog.com/home.html)) وظیفه این سامانه، ایجاد ارتباط صوتی-تصویری بین کاربران جامعه مجازی مهدوی است.

10-مهدی بلاگ(mahdiblog.com/home.html) هدف از ایجاد این پایگاه نشر معارف مهدوی و ایجاد بستری مناسب برای وبلاگ نویسان مهدوی است.

11-مهدی گالری( www.mahdigallery.ir)،  این وب سایت نگارخانه ای است مجازی، شامل مجموعه ای از فعالیت های هنری در عرصه مهدویت.

12-فروشگاه محصولات مهدوی(mahdi313.org/shop)، این فروشگاه مجازی با هدف ارائه محصولات و تولیدات مهدوی برای مخاطبان فروشگاه محصولات مهدوی راه اندازی شده است.

مواد آموزشی رشته تخصصی  مهدویت