زنگان-کانون وبلاگ نویسان جوان زنجان

وبلاگ گعده های دوستانه نوشت

به نظر میرسد زندگی بدون دین و بدون اخلاق، نمیتواند انسان را به آرامش و آسایشی که همیشه در پی آن بوده است برساند. تجربه و زندگی تاریخی بشری نشان داده است که اخلاقی زیستن یک امر حیاتی و غیر قابل اجتناب بوده است.

انسانها در همیشه تاریخ به دنبال زندگی ای زیبا، کامل، دارای آرامش و آسایش و امن بوده اند که هر انسانی بتواند در آن به نحو معقول برخوردار بوده، همه نیازها و تمایلات خود را برآورده ببیند و به عبارت دیگر: همه افراد انسانی اشخاصی کامل و آرمانی باشند.

اما ظاهرا «چنین جامعه ای هرگز در طول تاریخ دیده نشده است.»

یکی از مهم ترین دلایل این امر، اختلاف انسانها در تمایلات و نیازهای آنان است. تاریخ به خوبی گواهی میدهد که چگونه افرادی برای رسیدن به تمایلات فردی خویش یا تمایلات و منافع قومی و طایفه ای، افراد و طوایف دیگر را به خاک و خون کشیده و چه جنایتهائی را مرتکب شده اند که بازگوئی آن از حوصله و توان این قلم خارج است. برای اطلاع بیشتر از برخی موارد جنایات و خونریزیها میتوان به تاریخ جنگهای جهانی اول و خصوصاً دوم، جنگهای طایفه ای اعراب قبل از اسلام، جنگهای صلیبی و ... مراجعه کرد.

تاریخ همچنین فراوان به افراد و مکاتبی اشاره دارد که خواسته اند به نوعی و با هر ابزاری بین افراد بشر صلح و برادری ایجاد کنند اما تلاش آنها هم اغلب به شکست انجامیده و ابتر بوده است. یکی از مهمترین این ابزارها اخلاق است. اما اخلاق نیز خود در مواردی قربانی زیاده خواهان بوده و در هر دوره ای به لطائف الحیلی به ابزاری برای جنایت بیشتر تبدیل شده و یا در بهترین حالت به اغما رفته است.

ماکیاولی نمونه­ بارزی از قربانی ساختن و بازیچه کردن اخلاق بود. وی اعتقاد داشت: «لازم نیست مدیران جامعه هم به اخلاق مردمی پایبند باشند! اگر مدیران بخواهند اخلاقی را که برای مردم وضع شده است، رعایت کنند، کشور به نکبت می­افتد.»[1] این نظریه مسبوق به سابقه بوده و در زمان افلاطون نیز قائلانی داشته است، لذا افلاطون به شدت به مقابله با آن برخواسته و نسبیت اخلاقی را رد می­کرد؛ «چنین نظری غلط است، معنا ندارد بگوئیم دو قسم اخلاق وجود دارد. شهروند و سیاستمدار هردو یک اخلاق دارند. دروغ، خیانت و رباخواری چه برای شهروند و چه برای سیاستمدار قبیح است.»[2]